Pnömokok aşısı niçin yapılmalıdır?
Pnömokok mikrobu, 5 yaşın altındaki çocuklarda ölümle sonuçlanabilen ciddi enfeksiyonlara yol açabilir. Bu mikroplar, ülkemizde de bakteriyel menenjitin en sık rastlanan sebebidir. (Menenjit, beyin zarlarının iltihabıdır). Bu mikrobun sebep olduğu diğer sık rastlanan enfeksiyonlar ise, orta kulak enfeksiyonları, zatüree ve sepsis dediğimiz bu bakterinin kana karışması ile ortaya çıkan ağır hastalık tablosudur. 2 yaşın altındaki çocuklar ciddi enfeksiyon için en riskli yaş gurubunu oluştururlar.
Pnömokoklar, diğer kişilerden ve erişkinlerden yakın temas ile bulaşır ve özellikle de antibiyotiklere direnç geliştirebileceklerinden tedavisi zor hastalıklara yol açabilirler. Pnömokok konjuge aşısı, bu bakterinin sebep olduğu menenjit ile kan enfeksiyonlarını önlemekte yardımcıdır. Bazı orta kulak enfeksiyonlarını da önlediği gösterilmiştir.
Bu aşı kimlere ve ne zaman yapılmalıdır?
2 yaşın altındaki çocuklarda rutin uygulama 4 doz şeklindedir. Bu dozlar, 2, 4, 6 ve 12-15. aylarda uygulanabilir. Ancak bu aylarda aşılanmayan çocuklar yine de aşılanabilirler. Bunu doktorunuza danışabilirsiniz.
2 ile 5 yaş arasındaki çocuklar: 3 yaşın altında veya risk grubundaysalar ve özellikle yuvaya gidiyorlarsa aşılanmalıdırlar. Pnömokok konjuge aşısı diğer aşılarla beraber eş zamanlı farklı bölgelerden uygulanabilir.
Hangi çocuklara bu aşı yapılmamalı veya beklenmelidir?
Bu aşının bir önceki dozuna ciddi allerjik reaksiyon geçirmiş olan çocuklara bu aşı tekrarlanmamalıdır. Eğer böyle bir durum varsa doktorunuzu haberdar ediniz. Hafif nezle ve soğuk algınlığında bu aşı yapılabilir ancak yüksek ateşli veya orta-ağır derecede hasta olan çocuklar iyileşene kadar beklenmelidir.
Pnömokok aşısının yan etkileri nelerdir?
60 bin doz aşı üzerinde yapılan çalışmalar göstermiştir ki bu aşı nadiren hafif reaksiyonlara sebep olabilir. Buna göre;
⢠4 çocuktan birinde aşı yerinde hafif kızarıklık, şişlik ve ağrı olabilir
⢠3 çocuktan birinde hafif ateş ( 37,5 derece) ve 50 çocuktan birinde daha yüksek ateş (38 derece) olabilir.
⢠Bazı çocuklarda geçici huzursuzluk, ağlama ve iştah kaybı olabilir.
⢠Bu durumlarda doktorunuza danışarak parasetamol içeren ateş düşürücüler kullanabilirsiniz.
Şimdiye kadar bu aşının sebep olduğu ciddi reaksiyon gözlemlenmemiştir ancak her ilaçta olduğu gibi aşılarda da allerjik reaksiyon riski olduğu unutulmamalıdır.
Pediatri Uzmanı Dr. Ela Tahmaz