Bebek sahibi olmak her kadının en çok istediği şeylerden biri. Ancak bazen kadınlar bu sevinci tam anlamıyla yaşayamıyorlar. Aksine üzgün, kaygılı, depresif bir hava içinde oluyorlar. İlk günler için bu hisleri yaşamak mümkün. Bu dönem uzadığında depresyondan söz etmek gerekiyor. Anadolu Sağlık Merkezi Kadın Sağlığı Bölümüânden Dr. Birgül Karakoç, loğusalık sendromuyla ilgili şunları söylüyor: âBebek sahibi olmak mutluluk veren bir olaydır, ancak annenin yaşamı stresli ve zor olabilir. Birçok kadın anne olduktan sonra hafif hüzün ve kaygı hisseder, ruh halinde değişiklikler görülür. Bu belirtiler normalde 7-10 gün içinde kendiliğinden düzelir. Az görülen, ancak daha ağır sorunlar doğum sonrası depresyon ve psikozdur. Doğumdan sonraki ilk 6 hafta içinde sinsice başlar ve birkaç ay içinde düzelir fakat 1-2 yıla kadar da sürebilir.â
Nedenleri
Nedenleri genellikle iki alt başlık altında toplanıyor.
1-Biyolojik nedenler: Gebelik döneminde yükselen östrojen ve progesteron düzeylerinin doğumla birlikte ani düşmesi depresyondan sorumlu tutuluyor.
2- Psiko-sosyal nedenler: Doğum yapan tüm kadınlarda hormonal değişiklikler olmasına rağmen psikiyatrik bozuklukların ancak kadınların %10-15âinde gelişmesi sosyal stres, kişiler arası ilişkiler, sosyal destekle ilgili olduğunu gösteriyor. Hayatlarını kendilerinden çok dış faktörlerin yönettiğini düşünen anneler doğum sonrası depresyon açısından yüksek risk grubunda olarak kabul ediliyor.
Dr. Karakoç, risk grubundaki anneleri şöyle sıralıyor: âDoğum sonrası depresyon için risk faktörleri şunlardır; Geçmişteki ruhsal sıkıntılar (depresyon, bunaltı, kaygılar), evlilikle ilgili sorunlar, ailede ruhsal hastalık öyküsü, evli olmama, istenmeyen gebelik, annelik rolü için hazırlıksız olma, ilk gebelik olması, doğum korkuları, sosyal desteğin olmayışıdır. Erken yaşta gebe kalan (buluğ çağının hemen sonrasında) kadınlarda risk %30 daha fazladır. Geçmişte depresyon öyküsü olan kadınlarda doğum sonrası depresyon riski %25âtir. Daha önceki gebeliğinde doğum sonrası depresyon yaşayan ve şimdi ise hüzün bulguları mevcut olan kadınlarda majör depresyon gelişme riski %85âtir.â
Ne Yapmalı?
Loğusalık döneminin 40 gün olması aslında bilimsel temellere dayanıyor. Loğusalık, dinlenme, sağlığına kavuşma, yeme ve uyuma dönemi. Bu dönemde annenin çevresindeki sevdikleri tarafından desteklenmesi gerekiyor. Elbette ilk destekleyecek kişi baba. Bebek bakımında annenin güvendiği anneanne ya da teyzeler de bu hüznün geçişinde yardımcı olacak kişilerdir.
Tedavi
Dr. Karakoç şöyle diyor: âDoğum sonrası duygusal değişmelerin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, bu durumun tedavisi mümkündür. Doğum hüznü durumu ortaya çıktığında, istirahat ederek, bebek uyuduğunda uyuyarak, aile bireyleri ya da arkadaşlarından yardım alarak, her gün düzenli duş alıp giyinerek, dışarı çıkıp yürüyüş yaparak ve rahatlamak isteği zamanlarda bir çocuk bakıcısını çağırarak rahatlayabilir. Daha ağır depresif durum ortaya çıktığında mutlaka tıbbi değerlendirme yapılmalıdır. Depresyona neden olabilecek tıbbi durumları dışlamak için tıbbi muayene, tetkikler ve gerektiğinde antidepresan veya antipsikotik ilaç uygulaması yapılabilir. Bireysel terapi ya da grup terapisi, mümkün olduğunda anne ve babaya yönelik danışmanlık verilir.â