Aciz.net

Giriş
Mehir
Çeyiz ve eşya
Aile fertlerinin geçiminin sağlanması (nafaka)
Eşlerin miras hakları

Mehir Terimi ve Kapsamı
Mehir Olabilen Şeyler
Mehrin Üst ve Alt Sınırı
Mehrin Çeşitleri
Mehir ve Başlık Parası İlişkisi
Kadının mehrin tamamı nahak kazandığı durumlar
Kadının mehrin yarısına hak kazandığı durumlar
Kadına mehir verilmesi gerekmeyen durumlar

Mehir; evlenme sırasında kadına bu adla verilen veya daha sonra verilmesi kararlaştırılan mal veya paradır. Bir fıkıh terimi olarak mehir yerine eş anlamlısı olan; "ecr", "ukr", "nıhle", "saduka", "farîza", "hibe", "tavi" veya "nikah" sözcükleri de kullanılır.

Mehrin en çok miktarı için bir sınır getirilmemiştir. Ayette şöyle buyurulur: "Onlardan birisine yüklerle mehir vermiş olsanız bile, içinden bir şey almayın." (en-Nisa', 4/20.)

Mehir genel olarak miktarı taraflarca belirlenen (mehr-i müsemma) veya miktarı örfe bırakılan mehir olmak üzere ikiye ayrılır. Miktarı taraflarca belirlenen mehir ise peşin (muaccel) ve ödemesi geri bırakılan (müeccel) mehir diye ikiye ayrılır. Aşağıda bu çeşitleri açıklayacağız.
1) Miktarı taraflarca belirlenen (müsemma) mehir:

Mehir, evlenecek olan kadının hakkıdır. Babası veya dedesi mehri kadın adına teslim alabilir, fakat ona sahip olamaz. Ancak kadın razı olmadığı takdirde veliye yapılacak mehir ödemesi geçerli değildir. Kadın; küçük, akıl hastası veya bunamış olursa mehir onun adına velisine verilir.

Kadın mücerred evlilik akdi ile mehir üzerinde hak sahibi olamaz. Cinsel temas, sahih halvet veya eşlerden birisinin ölümü kadını, mehir üzerinde hak sahibi kılar. Aşağıda bunları kısaca açıklayacağız.
1) Cinsel temas (zifaf):

Sahih evlilik cinsel temas veya sahih halvetten önce kocanın fiili ile sona ermişse, kadın daha önceden miktarı belirlenmiş olan mehrin yarısını alabilir. Eğer mehrin tamamı daha önceden peşin olarak ödenmişse, kadın bunun yarısını kocasına geri vermek zorunda bulunur. Delil şu ayettir: "Eğer siz onları, kendileriyle cinsel temasta bulunmazdan önce boşar, fakat daha önce mehir tesbit etmiş olursanız, bu mehrin yarısı onlarındır." (el-Bakara, 2/237.)

İki durumda kadına mehir vermek gerekmez.
1) Evlenme akdi fasit olur ve koca karısını cinsel temastan önce boşarsa, erkeğin mehir veya mut'a vermesi gerekmez. Burada evliliğin karşılıklı rıza ile veya hakimin hükmü ile sona ermesi sonucu değiştirmez.