Motivasyon ile ilgili yapılan çalışmalarda, kişilerin motivasyon tiplemeleri için bazı araçlar kullanılmakta.
Kullanılan bu araçlardan birisi de Eduard Spranger tarafından geliştirilen altı tip te yer almaktadır. Motivasyon, bir kişinin harekete geçirilmesi, bir amaç doğrultusunda davranması için gerekli olan içsel veya dışsal faktörlerin tümüdür. Bu nedenle, motivasyonun kaynakları da kişinin içsel veya dışsal faktörlere bağlı olarak değişebilir.
Eduard Spranger tarafından geliştirilen altı tip temel motivasyon kaynağı, kişinin temel değerlerini, inançlarını ve motivasyonunu etkileyen faktörlerdir. Bu altı tip temel motivasyon kaynağı, bir kişinin temel motivasyon kaynaklarından hangilerine daha yatkın olduğunu belirlemek için kullanılabilir.
Bu altı tip aşağıda yer almaktadır.
- Teorik motivasyon: Bu tür motivasyona sahip kişiler, bilgi, gerçek ve doğruluğa ilgi duyarlar. Kendi iç dünyalarında araştırmalar yapmaya ve problem çözmeye meraklıdırlar. Bu nedenle, bu tür motivasyona sahip insanlar genellikle araştırma, analiz, öğrenme, eğitim ve danışmanlık gibi meslekleri seçerler.
- Ekonomik motivasyon: Bu tür motivasyona sahip kişiler, maddi kazanç, ekonomik güvenlik ve başarıya ilgi duyarlar. Çalışma hayatında ve iş hayatında başarıya önem verirler. Bu nedenle, bu tür motivasyona sahip insanlar genellikle işletme, pazarlama, finans, muhasebe ve hukuk gibi meslekleri seçerler. Faydalı olan şeyler ile ilgilenenler.
- Estetik motivasyon: Bu tür motivasyona sahip kişiler, güzellik, sanat ve estetiğe ilgi duyarlar. Estetik algıları gelişmiştir ve uyumlu, denge ve düzenli olan şeyleri ararlar. Bu nedenle, bu tür motivasyona sahip insanlar genellikle sanat, mimari, moda ve dekorasyon gibi meslekleri seçerler.: En üstün değeri düzen ve uyum olanlar.
- Sosyal motivasyon: Bu tür motivasyona sahip kişiler, diğer insanlarla etkileşim kurmaya, toplumda aktif rol almaya ve başkalarına yardım etmeye önem verirler. İnsanlarla iletişim kurmak, işbirliği yapmak ve başkalarına hizmet etmekten zevk alırlar. Bu nedenle, bu tür motivasyona sahip insanlar genellikle öğretmenlik, sağlık, sosyal hizmetler ve insan kaynakları gibi meslekleri seçerler. En üstün değeri insan sevgisi olanlar.
- Politik motivasyon: Bu tür motivasyona sahip kişiler, güç, liderlik ve otoriteye ilgi duyarlar. İnsanları yönetmek, karar vermek ve yönlendirmekten zevk alırlar. Bu nedenle, bu tür motivasyona sahip insanlar genellikle işletme, siyaset, ordu ve emniyet gibi meslekleri seçer. Öncelikle güç ile ilgilenenler.
- Dindar motivasyon: En üstün değeri birlik olanlar. Bununla birlikte, motivasyon kaynakları kişisel değerler ve inançlarla da bağlantılıdır. Örneğin, bir kişi için dindarlık motivasyon kaynağı olabilirken, başka bir kişi için estetik kaynaklı motivasyon daha baskın olabilir. Ayrıca, kişinin yaşamındaki farklı dönemlerde motivasyon kaynakları da değişebilir.
Motivasyon kaynakları belirlemek, kişinin iş veya özel hayatındaki performansını artırmak için önemlidir. Bu nedenle, birçok işletme veya örgüt, çalışanlarının motivasyon kaynaklarını belirlemek ve onların beslenme kaynaklarına uygun iş imkanları sunmak için çalışmaktadır. Ayrıca, bireysel düzeyde de, motivasyon kaynaklarının farkında olmak, kişinin kendini daha iyi anlamasına ve hedeflerine ulaşmak için daha uygun bir yol belirlemesine yardımcı olabilir.
Bir iş yaparken çalışırken evlilikte vs hayatın heryerinde yapılan şeyin sürdürülebilmesi için kişinin beslendiği altı farklı kaynak. Kişisel değerler, inançlar ve beslenme kaynakları.
Bir kişinin motivasyon kaynağının ne olduğunu keşif için bu altı tipten hangisi baskın gözlemlenebilir.