Aciz.net

Fizyonomi ilmi, insan yüzü, vücut dili ve fiziksel özelliklerin kişilik özellikleri hakkında bilgi sağladığı düşüncesine dayanan bir ilim dalıdır. Tarihi çok eski zamanlara kadar uzanır ve çeşitli kültürlerde farklı şekillerde uygulanmıştır.

Antik Çin ve Mısır'da, yüz hatları ve fiziksel özelliklerin kişilik hakkında bilgi verdiğine inanılırdı. Hippocrates ve Galen gibi antik Yunan hekimleri de, yüz hatlarının insan sağlığı hakkında ipuçları sağladığına inanıyorlardı.

Fizyonomi ilminin modern anlamda gelişimi, 19. yüzyılda İtalyan doktor Cesare Lombroso tarafından başlatıldı. Lombroso, insan yüzündeki belirli özelliklerin suçluluk hakkında bilgi sağladığını düşünüyordu. Bu teori sonrasında fizyonomi ilmi, Avrupa'da popüler hale geldi ve birçok araştırmacı tarafından incelendi.

Honey and Mumford model - 1986, öğrenme stillerini belirlemek ve öğrenme sürecini optimize etmek için kullanılan bir modeldir. Model, Peter Honey ve Alan Mumford tarafından geliştirilmiştir ve insanların öğrenme tarzlarını belirlemek için kullanılır.

Model, birçok farklı öğrenme stiline sahip insanların farklı öğrenme tercihleri olduğunu belirtir. Honey ve Mumford, dört farklı öğrenme stili tanımlamıştır ve bu stilleri belirleyen kişilik özellikleri, motivasyon faktörleri ve öğrenme yaklaşımlarını açıklamışlardır.

Honey ve Mumford modeli, işletme ve eğitim alanlarında kullanılır. Model, öğrenme sürecini optimize etmek için öğretmenlerin ve eğitimcilerin öğrencilerin öğrenme stillerini belirlemelerine yardımcı olabilir. Ayrıca iş yerlerinde, eğitim programları ve performans değerlendirme süreçlerinde de kullanılabilir.

Burada OCEAN-Big Five kişilik tiplemesinin 5 boyutunun açıklamasını göreceksiniz. Ve MBTI ile karşılıklarını verdik.

Ocean 5 faktörü, kişilik psikolojisinde en sık kullanılan ve beş ana boyuta dayanan bir modeldir. Her boyut, bir harfle temsil edilen bir isim ve birkaç özellikle tanımlanır:

1. O (Openness) - Yaratıcılık/Açıklık: Yaratıcı, hayalperest ve maceraperest olanlar, yüksek bir açıklık seviyesine sahiptirler.
2. C (Conscientiousness) - Sorumluluk: Disiplinli, organizeli ve güvenilir olanlar, yüksek bir sorumluluk seviyesine sahiptirler.
3. E (Extraversion) - Dışa Dönüklük: Konuşkan, sosyal ve enerjik olanlar, yüksek bir dışa dönüklük seviyesine sahiptirler.
4. A (Agreeableness) - Uyum: Empatik, nazik ve işbirlikçi olanlar, yüksek bir uyum seviyesine sahiptirler.
5. N (Neuroticism) - Duygusal Kararlılık: Endişeli, hassas ve kaygılı olanlar, yüksek bir nörotikizm seviyesine sahiptirler.

Bu beş faktör, insan davranışını ve kişilik özelliklerini açıklamak için kullanılır ve birçok farklı alanda araştırmaların konusu olmuştur.

Enneagram, kişisel gelişim ve psikolojik keşifte kullanılan bir modeldir. Bu model, bireylerin davranışları, düşünce yapıları ve hissiyatları üzerine farkındalık geliştirmelerine yardımcı olur. Enneagram, kişiliği 9 farklı tip ile tanımlar ve her bir tipin özellikleri, güçlü yönleri, zayıflıkları ve olası gelişim alanları hakkında bilgi verir.

Enneagram, modern psikolojinin temel prensiplerine dayanır ve kişilik tiplerini açıklarken, davranışlarımızı belirleyen temel motivasyonlarımızı da ortaya koyar. Bu motivasyonlar, çocukluk dönemlerinde yaşadığımız tecrübelerden ve iç dünyamızdaki derin korkulardan kaynaklanır. Bu korkular, her bir tipin farklı bir şekilde davranmasına ve düşünmesine neden olur.

Daha çok meslek seçimi ile ilgili gibi gözüksede insan okuma konusunda gözönünde tutulabilecek bir sistemdir. Amerikan psikolog ve meslek danışmanı John L. Holland tarafından geliştirilmiştir. RIASEC olarakta adlandırılır.

Holland'a göre altı kişilik tipi aşağıdaki gibidir.
1.Gerçekçi Tip (Realistic)
2.Araştırmacı Tip (Investigative)
3.Sanatçı Tip (Artistic)
4.Sosyal Tip (Social)
5.Girişimci Tip (Enterprising)
6.Geleneksel Tip (Conventional)

Bazen etrafımızdaki insanların tanıdığımızdan çok farklı kişilik sergilediğini gözlemleriz. Bu sürece farklı kelime kavram ve tanımlarla anlatmaya ve sorgulamaya çalışabiliriz. Bu değişimin bir çok nedeni olabilir çıkarcılık vs gibi.

Bu kişilik değişimini gözlemleyebilmek ve daha iyi anlamladırabilmek için bilmemiz gereken önemli bir bilgi var. Bu bilgiyi sahip olduğunuzda bu kişilik değişimini daha sağlıklı teşhis etme beceriniz artımış olacak.

Bu kilit nokta, insanların stresli ya da aşırı mutlu oldukları devrelerde farklı kişilikler sergiliyor olmaları.

Populer olan söylemlerden birisi de kendisini gerçekleştiren kehanet. Tavuk mu yumurtadan yumurta mı tavuktan söyleminin vucüt bulmuş halidir.

Bir olay konu mesele hadise üzerine önceden öngörüde bulunmak üzerinde olasılık ihtimal atmak, ve sonrasında bunun gerçekleşmesi. Ve ben demiştim denmesi.

Bazılarına göre şom ağızlılık. Ben demiştimcilik vs. Bu konuyla alakalı bir çok farklı grup kategori tiplemeler yapılabilir.

Ancak bu olay, gelecekte gerçekleşecek bir olay ve hadise ile alakalı şimdiden fikir beyan etmek ve bu ortaya attığı fikir ve teorinin gerçekleşmesidir.

Bu hadise her kişi ve her tipte aynı işlemez.

Kişilik ve insanlara dair bir çok farklı kişilik analiz sistemleri bulunmakta. Her bir kişilik analiz sisteminin odaklandığı temel noktalar var. Ve insanlarda o odak noktalarının seviyesine göre kategorize etmektedir.

Dört kişilik eğilimi de bu yapılardan bir tanesidir. Çok fazlı dörtleme olduğu için, burada anlatmak istediğimiz Gretchen Rubin tarafından geliştirilmiş eğilimleri anlatacağız. Ve bu dört eğilimin MBTI ve diğerleri ile de benzerlikler olduğu için sonunda bu kısmada gireceğiz.

Gretchen Rubin burada insanlar beklentiler odaklı analiz etmiştir. İki temel yapı çekirdeği oluşturmuştur.

OCEAN kişilik tiplemOCEAN kişilik tiplemeleri, 5 Faktör Kişilik Kuramı, Beş büyük kişilik özelliği, Beş Faktör Modeli, Beş Etmen Modeli ya da kişilik ölçeği gibi farklı isimlerle ifade edilmektedir.

Big Five'da meşhur olan adlarından biridir. Beş büyük.. Her ne kadar geliştiricileri asla kabul etmeselerde MBTI kişilik analiz sisteminden hiç bir farkı yoktur. MBTI da dahil modern bir çok kişilik analiz sistemi ibni Sina'nın insan analiz sistemine dayanmaktadır. Ateş, Su, Toprak ve hava..

Sunumlar kendi içersinde farklılıklar göstermekte, kelimeler değişmekte, yeni kavramlar üretilip onun üzerinde yepyeni bir şeymiş gibi lanse edilmektedir.

MBTI, Carl Jung'ın psikolojiye dayalı kişilik gruplamasından ortaya çıkmıştır. Ocean da aynı şeylerin etrafında dönüyor olsada temel olarak kelimelere odaklanılmıştır.
esi nasıl üretildi?

80/20 kuralı Pareto İlkesi olarak adlandırılır. Aynı zamanda "Önemli Azın Yasası” ya da “Etken Seyrekliği İlkesi” gibi şeklinde de ifade edenler olacaktır. Genelde İtalyan ekonomist Vilfredo Pareto adı ile isimlendirilmektedir. Bilindik adı ile ise seksene yirmi kuralıdır.

Azınlığın çoğunluk üzerinde hükmünü dile getiriyor. Aslında her alanda her sahada mihenk taşı olarak incelenebilir. Pozitif anlamda da negatif anlamda analizler yapılabilir. Türkiyenin nüfusunun yüzde 20 istanbulda yaşar.. İstanbul türk ekonomisinin %80'nini yüklenir.. Bir ülkenin zenginleri yüzde 20'dir.. vs gibi

İş yerinde çalışan 100 personelden 20 tanesi kaliteli iş yapar, 80 tanesinin performansı düşüktür gibi algoritmik mantık vardır.

Başarılı bir insan olmak, hayatta tuttuğunu koparan biri olmanın sırrı 10bin saatte gizli. Bazı insanlar diğerlerine göre neden daha çok başarılı? Onları bu kadar başarılı yapan sır nedir?

10 bin saat teorisi işte bu başarıyı anlamak için bir mihenk taşıdır. Teoriye dair çok farklı yaklaşımlar olsada bizim için teorinin doğruluğu ya da isabet oranı değil. Bu teori ile kazanacağımız yeni bir bakış açısı çok daha önemlidir.

Çıraklık, kalfalık ve ustalık sürecini çok daha iyi anlayabilmemizi sağlamaktadır.

Mutluluk hormonları olarakta bilinen dört hormon. Endorfin, dopamin, serotonin ve oksitosin

İnsan beyni üzerinde yapılan araştırmalarda hormonların hayatımızın etkisi incelenmiş. Sonuç olarak bir çok farklı hormonlar olsa da bu dört hormon kritik noktada olduğu gözlemlenmiş. boşanmaya kadar giden bir çok kararlarımızdaki gizli etkileri görülmüştür.


Serotonin hormonu sosyal statü ile ilişkilendirilmiş. Takdir edilme, alkışlanma sevilme dürtümüzle ilişkili. Beğenildiğinizde takdir edildiğinizde beynimizde salgılanan bir horman. Aşağılandığımızda hakaret edildiğimizde ise yoksun kaldığımız hormon.

Beş sevgi dilinde de geçen onaylanma ve takdir dili Serotonin hormonu ile ilişkili. Eğer hayat arkadaşınızı aşağılıyor eziyor ya da küçümsüyorsanız tekrar düşününüz derim.

Her insan rahat bir maddi hayatı olmasını ister. Ekonomik özgürlüğe erişebilmek için bir çaba ve gayret içersindedir.

Bu süreçte gözden kaçan ve farkında olmadığımız bir kritik nokta vardır. Para haritaları..

Her insanın paraya dair bakış açısını ve para harcama alışkanlıklarını içeren veri bütününe para haritası diye adlandırılmaktadır.

Tıpkı kişilik tipleri mizaç ve karakterler gibi, insanların da doğuştan, genlerden ve sonradan kazanılmış birikimlerinin bir araya gelmesi ile para haritası tipi oluşur.

Motivasyon ile ilgili yapılan çalışmalarda, kişilerin motivasyon tiplemeleri için bazı araçlar kullanılmakta.

Kullanılan bu araçlardan birisi de Eduard Spranger tarafından geliştirilen altı tip te yer almaktadır.

Bu altı tip aşağıda yer almaktadır.

- Teorik: Başat ilgi alanı doğruluğun bulunması olan kimseler.

- Ekonomik: Faydalı olan şeyler ile ilgilenenler.

- Estetik: En üstün değeri düzen ve uyum olanlar.

Yaradılış itibariyle erkek, kadına nisbeten aynı olmayıp, bazı özellikleri yönünden ondan üstündür. Onun için kadın, erkeğin idaresi altına verilmiş ve ona emanet olunmuştur. Erkek, ailesinin reisi ve mesûlüdür. Allahu Teala, bu konu ile alakalı Kur’an-ı Kerim‘de şöyle buyurmuştur :


Erkekler, kadınların koruyup kollayıcılarıdırlar. Çünkü Allah, insanların kimini (erkekleri) kiminden (kadınlardan) üstün kılmıştır. Bir de erkekler kendi mallarından harcamakta (ve ailenin geçimini sağlamakta)dırlar.

| Nisa Suresi / 34. Ayet Meali

Bir hadis-i şerifte ise Peygamber Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem, erkeklerin aile reisliği hakkında şöyle bildirmiştir :


Erkek, ailede yöneticidir ve yönetiminden sorumludur. Kadın da kocasının evinde yöneticidir ve elinin altındakilerden sorumludur.

| Buhârî, Cum’a 11; Müslim, İmâret 20

Stephan Hawking 8 ocak 1942'de (Galileo'nun doğumundan tam 300 yıl sonra) Ingiltere Oxford'da doğdu.Ailesi kuzey Londra'da oturuyordu.Fakat II. dünya savaşı sırasında burası bebek dünyaya getirmek için çok emniyetli bir yer değildi. Bu yüzden Oxford'a taşındılar. Hawking sekiz yaşında iken, kuzey Londra'dan 20 mil uzaktaki St Albans gitti.Onbir yaşında St Albans okuluna kayıt oldu.

Buradan mezun olduktan sonra babasının eski okulu Oxford üniversite' si kollejine devam etti.

Masallar çocuklara, en sıkıntılı zamanlarda, karamsar bir haldeyken bile hiç olmayacak şeyleri başarabileceğini fısıldar. Çocukların içindeki kahramanı ortaya çıkarır. Hayal kurmak sadece eğlendirmez. Fantastik öğeler çocukların hayal dünyasını zenginleştirir ve onları hayata hazırlar.

Çocukların masala neden ihtiyacı vardır? Sebebi çok basit: Her halk çocuğuna masal anlatırken hayal kurmuş, onu eğlendirmiş, masala fantastik öğeler katarak hayal dünyasını zenginleştirmiş. Masalın sonunu mutlu bitirmiş. Çocuk hep sevinmek istiyor, masalcı onun bu ihtiyacını fark edince hem onun isteğini yerine getirmiş, hem de masalı detaylandırmış, ballandırmış, masala birçok işlev yüklemiş. Bir masalla bunu en iyi şekilde açıklayabiliriz.

“Aile; anne-baba ve çocuklardan oluşan en küçük sosyal birim.” Daha ilkokul yıllarında öğretilir bu şekliyle ailenin tanımı bizlere. Hepimiz bu tanıma uyan ya da uymayan bir ailenin içine doğarız. Çoğumuzun günlük yaşamın koşturmacasında aklımıza gelmez aile tanımın içeriği, bizler için anlamı; ailemizin ve aile içinde bizlerin ne kadar değiştiği… “iyi” yada “kötü” deriz içine doğduğumuz ve sonradan kurduğumuz aileye. Nedir aslında ailemizin “iyi/sağlıklı” ya da “kötü/sağlıksız” olması? Aile, bireyler için hangi işlevleri görür ve sağlıklı ailelerin özellikleri nelerdir?

Adam eşine sorar:
"Benden daha yakışıklı bir erkek var mı?
" Kadın önce susup sonra cevap verir:
"Bilmiyorum.
" Adam:
"Benden daha iyisi var mı ?
" Kadın, yine:
"Bilmiyorum.
" Adam:
"Benden daha nazik bir erkek var mı ?
" Kadın:
"Sana bilmiyorum dedim."
Adam:
"Nasıl bilmezsin?
" Kadın:
"Evet bilmiyorum, sen varken nasıl başka erkeklere bakarım ! "
"Allah dünya ve Cennette seni bana eş yazdığı halde nasıl başkasına bakayım..!

-Allah böyle EŞ nasip etsin(amin)

Kimyasalların ve besinlerdeki katkı maddelerinin çocuklarımızın sağlığını tehdit eden çeşitli zararları vardır. Bunlardan başlıcaları şunlardır:

- Özellikle alerjik bünyeli çocuklarda; anaflaksiye dahi yol açabilen çeşitli alerjik reaksiyonlara ve ürtikere sebep olabilirler. Astım ve alerjik bozukluğa yol açabilirler.

- Kansere yol açabilirler. Çocuklarımıza verdiğimiz her türlü katkı maddesi içeren yiyecek yavrularımızın kanser olması için ortam hazırlamaktadır. Ayrıca bebeklere yalancı meme verilmemeli, plastik biberon kullanılmamalı, daha sağlıklı olan cam biberon kullanmalıdır. Besinlerdeki kimyasal maddeler haricinde çocuklarımızı kansere yol açan radyoaktif faktörlerden de korumamız gerekmektedir. Bunların en önemlileri cep telefonu, televizyon ve bilgisayardır.

- DEHA; hiperaktivite ve dikkat eksikliğine yol açabilirler. İngiltere Gıda Standartları Ajansı’nın (FSA), rastgele seçilen 300 çocuk üzerinde yaptığı araştırma, çocukların katkı maddeleri içeren bir içeceği içtikten sonra ani hareketler yaptıklarını ve konsantrasyonlarını kaybettiklerini ortaya koymuştur. İngiltere Gıda Standartları Ajansı, hiperaktif çocukların durumunda daha az katkı maddesi kullanımı yoluyla bir iyileşme sağlanabileceğini bildirmiştir. Katkı maddelerinin sağlığa zararlı etkileri hakkında yapılan araştırmalar sonucunda; çocukları hiperaktif olan ailelerin özellikle “E” kodlu katkı maddeleri taşıyan gıdaların tüketimini kesmeleri tavsiye edilmektedir. Ayrıca DEHA için de çocuklarımızı cep telefonu, televizyon, bilgisayar vb. radyoaktif faktörlerden korumak gereklidir.