Değerlerin içeriği, geçmişe veya geleceğe yönelik olabilir ve 5 farklı değer boyutunu içerir. Geçmişe yönelik değerler gelenek, güvenlik ve uyumlu olmayı ifade ederken, geleceğe yönelik değerler başarı, güç ve evrenselcilik gibi değerleri içerir.
Değerlerin yönelimi, toplumsal veya bireysel olabilir ve 5 farklı değer boyutunu içerir. Bireysel yönelimli değerler kendine yöneliklik, hedonizm ve başarıyı ifade ederken, toplumsal yönelimli değerler evrenselcilik, güvenlik ve gelenek gibi değerleri içerir.
Bu 2 ana boyut birbirleriyle kesişerek 10 farklı temel değer boyutunu oluşturur. Bu temel değer boyutları, birbirleriyle ilişkili ve bağlantılıdır ve insanların değerlerinin bir kombinasyonunu belirler.
Örneğin, bir kişinin değerleri geleneksel ve uyumlu olabilir, ancak aynı zamanda başarıya da önem verebilir. Bu kişinin değerleri, geleneksel ve uyumlu değerlerin birleşiminden oluşurken, bir miktar başarıya da değer verir.
Bu model, insanların değerlerinin kültürel farklılıklarını ve bu farklılıkların nasıl ortaya çıktığını da açıklar. Ayrıca, değerlerin insanların davranışlarını nasıl etkilediğini anlamak için de kullanılabilir.
Aşağıda Schwartz Değerler Modeli'nin tamamı yer alıyor:
Geleneksel Değerler
Gelenek: Geçmişle bağlantılı değerleri ifade eder. Bu değerler, geçmişten gelen değerlerin korunmasını ve geçmişe bağlılığı ifade eder.
Güvenlik: Güvenliği ve istikrarı ifade eden değerlerdir. Bu değerler, fiziksel, sosyal ve ekonomik güvenliği ifade eder.
Uyum: Toplumsal normlara ve diğer insanlara uyum sağlama gerekliliğini ifade eden değerlerdir.
Geleceğe Yönelik Değerler
Başarı: Kişisel başarı ve başarılı olma arzusunu ifade eden değerlerdir.
Güç: Kontrol ve otoriteye olan ilgiyi ifade eden değerlerdir.
Evrensellik: Toplumsal ve küresel sorunlara duyarlılık ve eşitlik ilkesini ifade eden değerlerdir.
Bireysel Yönelimli Değerler
Kendine Yöneliklik: Kişisel zevk ve tatmine odaklanan değerlerdir.
Hedonizm: Keyif alma, eğlenme ve zevk alma arzusunu ifade eden değerlerdir.
Stimülasyon: Yeni deneyimlere açıklık, heyecan ve maceracılık arzusunu ifade eden değerlerdir.
Toplumsal Yönelimli Değerler
Evrenselcilik: Tüm insanların refahı, toplumsal adalet ve eşitlik ilkesini ifade eden değerlerdir.
Güvenlik: Toplumsal düzeni, güvenliği ve istikrarı ifade eden değerlerdir.
Gelenek: Toplumsal normlara bağlılık, gelenek ve kültürün korunması ilkesini ifade eden değerlerdir.
Bu değerler birbirleriyle bağlantılı ve birbirlerini tamamlayan bir yapıya sahiptir. Schwartz Değerler Modeli, insanların değerlerinin anlaşılmasına ve açıklanmasına yardımcı olarak, farklı alanlarda kullanılabilir. Bu model, kültürler arasındaki farklılıkların anlaşılmasına, pazarlama stratejilerinin geliştirilmesine, liderlik ve insan kaynakları yönetimi gibi alanlarda daha iyi kararlar alınmasına yardımcı olabilir.
1. Evrensellik / Universalism Değeri
Evrensellik / Universalism, Schwartz Değerler Modeli'nde bir temel değerdir ve insanların evrensel insan haklarına, adalet, eşitlik ve çevre koruma gibi konulara olan ilgisini ifade eder. Bu değerin alt başlıkları ve detayları şöyle:
Bilgi: Evrensellik değerine sahip insanlar, bilgiye değer verirler ve yeni şeyler öğrenmekten keyif alırlar. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini değerlendirerek, eğitim ve geliştirme programları hazırlayabilirler.
Bağımsızlık: Evrensellik değerine sahip insanlar, bağımsız olmak ve kendi kararlarını almak isterler. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini dikkate alarak, otonomiye önem veren bir çalışma ortamı yaratabilirler.
Adalet: Evrensellik değerine sahip insanlar, adaletli davranılmasını isterler ve insan haklarına saygı duyarlar. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini değerlendirerek, etik kurallar ve davranışlar konusunda eğitimler düzenleyebilirler.
Sorumluluk: Evrensellik değerine sahip insanlar, sorumluluk sahibi olmak isterler ve çevre koruma gibi konularda duyarlıdırlar. İşletmeler, sürdürülebilirlik konusunda çalışanların farkındalığını artırmak için eğitimler düzenleyebilirler.
2. Benlik Saygısı / Self-Direction Değeri
Benlik Saygısı / Self-Direction, Schwartz Değerler Modeli'nde bir temel değerdir ve insanların yaratıcılık, özgürlük ve bağımsızlık gibi konulara olan ilgisini ifade eder. Bu değerin alt başlıkları ve detayları şöyle:
Yaratıcılık: Benlik saygısı değerine sahip insanlar, yaratıcılığı önemserler ve yenilikçi fikirler ortaya atarlar. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini değerlendirerek, inovasyona ve yeni fikirlerin ortaya çıkmasına teşvik edebilirler.
Özgürlük: Benlik saygısı değerine sahip insanlar, özgürlüklerine ve bağımsızlıklarına önem verirler. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini dikkate alarak, esnek çalışma saatleri veya uzaktan çalışma gibi fırsatlar sunabilirler.
Bağımsızlık: Benlik saygısı değerine sahip insanlar, kendi kararlarını almak ve kendi yollarını çizmek isterler. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini dikkate alarak, otonomiye önem veren bir çalışma ortamı yaratabilirler.
Seçenekler: Benlik saygısı değerine sahip insanlar, seçeneklere ve alternatiflere açık olurlar. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini değerlendirerek, farklı kariyer veya proje seçenekleri sunabilirler.
3. Başarı / Achievement Değeri
Başarı / Achievement, Schwartz Değerler Modeli'nde bir temel değerdir ve insanların başarıya, güçlü rekabet duygusuna ve kişisel başarılarının takdir edilmesine olan ilgisini ifade eder. Bu değerin alt başlıkları ve detayları şöyle:
Başarı: Başarı değerine sahip insanlar, başarılı olmak ve yüksek hedeflere ulaşmak isterler. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini değerlendirerek, hedef belirleme ve performans değerlendirme sistemleri oluşturabilirler.
Rekabet: Başarı değerine sahip insanlar, güçlü rekabet duygusuna sahip olabilirler ve başarılı olmak için diğerleriyle rekabet edebilirler. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini değerlendirerek, rekabetçi bir ortamda çalışabilecekleri projeler veya görevler sunabilirler.
Başarıya Olan İlgisizlik: Başarı değerine sahip olmayan insanlar, başarıya ulaşmak için fazla çaba göstermek yerine, başarıya ulaşmadan önceki süreci daha çok sevebilirler. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini dikkate alarak, daha rahat veya esnek çalışma koşulları sunabilirler.
4. Sosyal İlişkiler / Benevolence Değeri
Sosyal İlişkiler / Benevolence, Schwartz Değerler Modeli'nde bir temel değerdir ve insanların başkalarına yardım etmek, empati kurmak ve toplumsal sorumluluklarını yerine getirmek gibi konulara olan ilgisini ifade eder. Bu değerin alt başlıkları ve detayları şöyle:
1. Yardımseverlik: Sosyal ilişkiler değerine sahip insanlar, başkalarına yardım etmekten ve empati kurmaktan keyif alırlar. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini değerlendirerek, sosyal sorumluluk projelerine katılımlaracılığıyla çalışanların bu özelliklerini destekleyebilirler.
2. Kişilerarası İlişkiler: Sosyal ilişkiler değerine sahip insanlar, diğer insanlarla iyi ilişkiler kurmaktan ve takım çalışmasına katılmaktan keyif alırlar. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini dikkate alarak, takım çalışmaları ve iletişim becerilerini geliştirici eğitimler sunabilirler.
3. Toplumsal Sorumluluk: Sosyal ilişkiler değerine sahip insanlar, toplumsal sorumluluklarını yerine getirmek isterler ve topluma faydalı olmaya çalışırlar. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini değerlendirerek, sürdürülebilirlik projelerine katılımını teşvik edebilirler.
5. Uyum / Conformity Değeri
Uyum / Conformity, Schwartz Değerler Modeli'nde bir temel değerdir ve insanların uyumlu olmak, uygun davranış sergilemek ve saygınlık kazanmak gibi konulara olan ilgisini ifade eder. Bu değerin alt başlıkları ve detayları şöyle:
Uyumlu Olmak: Uyum değerine sahip insanlar, diğer insanların beklentilerine uygun davranmak isterler ve sosyal normlara uyumlu davranışlar sergilemekten hoşlanırlar. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini değerlendirerek, uygun bir iş yeri kültürü oluşturabilirler.
Saygınlık Kazanmak: Uyum değerine sahip insanlar, saygınlık kazanmak isteyebilirler ve başkalarının takdirini kazanmak için çaba gösterebilirler. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini dikkate alarak, performans değerlendirme ve ödüllendirme sistemleri oluşturabilirler.
İçtenlik: Uyum değerine sahip insanlar, samimi ve içten davranışlar sergilemek isterler. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini değerlendirerek, etik kurallar ve davranışlar konusunda eğitimler düzenleyebilirler.
6. Güvenlik / Security Değeri
Güvenlik / Security, Schwartz Değerler Modeli'nde bir temel değerdir ve insanların güvenliğe, düzenli ve istikrarlı bir hayata olan ilgisini ifade eder. Bu değerin alt başlıkları ve detayları şöyle:
Fiziksel Güvenlik: Güvenlik değerine sahip insanlar, fiziksel güvenliklerini sağlamak isterler ve işletmelerin güvenli bir çalışma ortamı sunmalarını beklerler. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini değerlendirerek, iş sağlığı ve güvenliği konusunda eğitimler ve önlemler alabilirler.
İstikrar: Güvenlik değerine sahip insanlar, istikrarlı bir hayat tarzı ve düzenli bir işe sahip olmak isterler. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini dikkate alarak, çalışanlarına uzun vadeli iş sözleşmeleri veya kariyer planlamaları sunabilirler.
Güvence: Güvenlik değerine sahip insanlar, geleceklerine dair güvence sahibi olmak isterler. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini değerlendirerek, emeklilik planları ve sağlık sigortası gibi sosyal yardım programları sunabilirler.
7. Geleneksel / Tradition Değeri
Geleneksel / Tradition, Schwartz Değerler Modeli'nde bir temel değerdir ve insanların geleneklere, geçmişe ve aile değerlerine olan ilgisini ifade eder. Bu değerin alt başlıkları ve detayları şöyle:
Aile: Geleneksel değerlere sahip insanlar, aile ve aile değerleri konusunda önemli bir ilgiye sahip olabilirler. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini dikkate alarak, esnek çalışma saatleri ve aile yanında çalışma gibi fırsatlar sunabilirler.
Din: Geleneksel değerlere sahip insanlar, din ve dini değerler konusunda önemli bir ilgiye sahip olabilirler. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini dikkate alarak, dinlere özgü tatil günleri veya dua odaları gibi uygulamalar sunabilirler.
Geçmiş: Geleneksel değerlere sahip insanlar, geçmişe ve tarihe önem verirler ve bu değerleri yaşatmak isterler. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini değerlendirerek, kurumsal tarih ve değerler konusunda eğitimler sunabilirler.
8. Alçakgönüllülük / Humility Değeri
Alçakgönüllülük / Humility, Schwartz Değerler Modeli'nde bir temel değerdir ve insanların mütevazı olmak, kendilerini geri plana atmak ve diğerlerine saygı göstermek gibi konulara olan ilgisini ifade eder. Bu değerin alt başlıkları ve detayları şöyle:
Kendine Saygı: Alçakgönüllülük değerine sahip insanlar, kendilerine saygı göstermek ve kendilerine olan güvenlerini artırmak için çalışırlar. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini dikkate alarak, çalışanlarının özgüvenlerini artıracak eğitimler sunabilirler.
Başkalarına Saygı: Alçakgönüllülük değerine sahip insanlar, diğer insanlara saygı gösterirler ve onların görüşlerine değer verirler. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini değerlendirerek, takım çalışmalarını teşvik edebilirler.
Mütevazılık: Alçakgönüllülük değerine sahip insanlar, kendilerini geri plana atarlar ve başkalarının başarısını önemserler. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini değerlendirerek, ekip çalışmalarında başarılı olabilecek çalışanları tanımlayabilirler.
9. Ustalık / Achievement Değeri
Ustalık / Achievement, Schwartz Değerler Modeli'nde bir temel değerdir ve insanların başarıya, kendini geliştirmeye ve mükemmeliyetçi olmaya olan ilgisini ifade eder. Bu değerin alt başlıkları ve detayları şöyle:
Başarı: Ustalık değerine sahip insanlar, başarılı olmak ve başarılarını kutlamak isterler. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini değerlendirerek, performans değerlendirme ve ödüllendirme sistemleri oluşturabilirler.
İlerleme: Ustalık değerine sahip insanlar, kendilerini geliştirmeye ve ilerlemeye önem verirler. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini dikkate alarak, eğitim ve gelişim programları sunabilirler.
Mükemmeliyetçilik: Ustalık değerine sahip insanlar, mükemmeliyetçi olabilirler ve yüksek standartlara sahip olabilirler. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini değerlendirerek, kalite kontrol ve iş süreçleri konusunda önemli adımlar atabilirler.
10. Özgürlük / Freedom Değeri
Özgürlük / Freedom, Schwartz Değerler Modeli'nde bir temel değerdir ve insanların özgürlük, bağımsızlık ve kişisel özerkliğe olan ilgisini ifade eder. Bu değerin alt başlıkları ve detayları şöyle:
Kişisel Özerklik: Özgürlük değerine sahip insanlar, kişisel özerkliklerine önem verirler ve kendi kararlarını almak isterler. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini değerlendirerek, özerklik ve inisiyatif almalarına olanak tanıyabilirler.
Bağımsızlık: Özgürlük değerine sahip insanlar, bağımsız olmayı ve kendi başlarına hareket etmeyi isterler. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini dikkate alarak, esnek çalışma saatleri ve uzaktan çalışma gibi fırsatlar sunabilirler.
Özgürlük: Özgürlük değerine sahip insanlar, özgürlüklerine saygı gösterilmesini ve sınırlarının tanınmasını isterler. İşletmeler, çalışanların bu özelliğini değerlendirerek, iş yeri politikalarını ve kurallarını şekillendirebilirler.
Schwartz Değerler Modeli, insanların değerlerini anlamak ve işletmelerin bu değerleri göz önünde bulundurarak çalışanlarını daha iyi anlamalarına ve yönetmelerine yardımcı olmak için kullanılabilir. İşletmeler, bu değerleri dikkate alarak, çalışanların işlerine olan bağlılıklarını artırabilirler.
Kullanım Alanları
Schwartz Değerler Modeli, sosyal bilimlerde, özellikle de sosyal psikoloji, antropoloji, kültür araştırmaları ve pazarlama gibi alanlarda kullanılmaktadır.
Bu modelin birçok kullanım alanı vardır. Örneğin, kültürlerarası araştırmalarda, insanların farklı kültürlerdeki değerlerini karşılaştırmak için kullanılabilir. Bu şekilde, kültürler arasındaki farklılıklar ve benzerlikler daha iyi anlaşılabilir.
Ayrıca, pazarlama ve reklamcılık alanlarında, tüketicilerin farklı değerlerine göre pazarlama stratejileri geliştirmek için kullanılabilir. Bu şekilde, tüketicilerin ihtiyaçlarına daha iyi uygun ürünler ve hizmetler sunulabilir.
Schwartz Değerler Modeli ayrıca, liderlik, yönetim ve insan kaynakları yönetimi gibi alanlarda da kullanılabilir. Değerlerin, iş yerindeki motivasyon, iş performansı ve iş tatmini gibi faktörleri nasıl etkilediğini anlamak için bu modeli kullanmak mümkündür.
Schwartz Değerler Modeli, insanların temel değerlerinin anlaşılmasına ve açıklanmasına yardımcı olur. Bu model, farklı alanlarda kullanılarak, kültürlerarası farklılıkların anlaşılmasına, pazarlama stratejilerinin geliştirilmesine, liderlik ve insan kaynakları yönetimi gibi alanlarda daha iyi kararlar alınmasına yardımcı olabilir.
İşletmelerde Schwartz Değerler Modeli kullanımı
Schwartz Değerler Modeli, insanların değerlerinin anlaşılmasına ve açıklanmasına yardımcı olarak, farklı alanlarda kullanılabilir. Bu model, kültürler arasındaki farklılıkların anlaşılmasına, pazarlama stratejilerinin geliştirilmesine, liderlik ve insan kaynakları yönetimi gibi alanlarda daha iyi kararlar alınmasına yardımcı olabilir.
İnsan kaynakları yönetimi alanında, Schwartz Değerler Modeli, işe alım, performans değerlendirmesi, eğitim ve geliştirme gibi süreçlerde kullanılabilir. İşe alım sürecinde, işletmeler, potansiyel adayların değerlerini değerlendirerek, işletmenin kültürüne uygun çalışanları seçebilirler. Ayrıca, işletmeler, çalışanların performansını değerlendirirken, değerlerini de göz önünde bulundurabilirler. Bu sayede, çalışanların motivasyonu artar ve işletmelerin başarısı artar.
Eğitim ve geliştirme sürecinde, Schwartz Değerler Modeli, işletmelerin çalışanlarına uygun eğitimler ve geliştirme planları hazırlamalarına yardımcı olabilir. Örneğin, işletme kültürüne uygun bir liderlik eğitimi programı, güç değerine sahip olan çalışanların liderlik potansiyelini artırabilir ve işletmenin başarısını artırabilir.
Schwartz Değerler Modeli, aynı zamanda işletmelerin, müşteri ihtiyaçlarını ve beklentilerini anlamalarına yardımcı olabilir. Değerler, tüketicilerin ürün ve hizmet seçimlerinde önemli bir rol oynar. Örneğin, evrensellik değerine sahip bir işletme, sosyal sorumluluk projelerine ağırlık veren bir pazarlama stratejisi uygulayabilir. Bu sayede, tüketicilerin işletmeye olan güveni artar ve işletmenin marka değeri artar.
Schwartz Değerler Modeli, insan kaynakları yönetimi, pazarlama stratejileri, liderlik gibi alanlarda daha iyi kararlar alınmasına yardımcı olabilir. İşletmelerin, çalışanların ve müşterilerin değerlerini anlamalarına ve bu değerlere uygun stratejiler geliştirmelerine yardımcı olabilir.
Kişilik tipleri ile bağlantısı
Schwartz Değerler Modeli, kişilik tipleri ve öğrenme modelleri gibi diğer psikolojik teorilerle bağlantılıdır. Değerler, insanların kişiliklerini ve davranışlarını etkiler ve öğrenme süreçlerinde de belirleyici bir rol oynar. Bu nedenle, Schwartz Değerler Modeli, kişilik tipleri ve öğrenme modelleriyle ilişkili olduğu düşünülen birçok araştırmada kullanılmıştır.
Örneğin, bir araştırmada, Schwartz Değerler Modeli'nin kişilik tipleriyle ilişkisi incelenmiştir. Bu araştırmada, katılımcılara Schwartz Değerler Modeli'ndeki değerler hakkında sorular sorulmuş ve kişilik özellikleri hakkında bilgi alınmıştır. Araştırmacılar, Schwartz Değerler Modeli'ndeki değerlerin kişilik tipleriyle ilişkili olduğunu bulmuşlardır. Örneğin, açıklık, sorumluluk, dışadönüklük, nevrotizm ve uyumluluk gibi kişilik özellikleri, belirli Schwartz değerleriyle ilişkiliydi.
Benzer şekilde, Schwartz Değerler Modeli'nin öğrenme modelleriyle ilişkisi de incelenmiştir. Öğrenme stilleri, öğrenme tercihleri ve diğer öğrenme modelleri, insanların değerlerine ve motivasyonlarına bağlıdır. Araştırmalar, Schwartz Değerler Modeli'ndeki değerlerin, öğrenme stilleri ve tercihleriyle de ilişkili olduğunu göstermiştir. Örneğin, özgürlük ve kendini gerçekleştirme değerleri, öz-yönetimli öğrenme için önemli faktörler olarak tanımlanmıştır.
Bu nedenle, Schwartz Değerler Modeli, diğer psikolojik teorilerle birçok bağlantıya sahiptir ve insan davranışı ve motivasyonunu anlamak için önemli bir araçtır.
MBTI ile ilişkisi
MBTI (Myers-Briggs Tipi Göstergesi), kişilik tiplerinin ölçüldüğü bir araçtır. MBTI, kişilik özelliklerinin dört ana boyutu olan dışadönüklük/dahil olma, algılama/yorumlama, düşünce/duygu ve planlama/spontanlık boyutlarında ölçülür. Bu boyutlar, insanların dünyayı nasıl algıladığı, nasıl iletişim kurduğu ve kararlarını nasıl verdiği gibi özellikleri yansıtır.
Schwartz Değerler Modeli ile MBTI arasındaki bağlantı, kişilik tiplerinin değerlere nasıl bağlı olduğu ile ilgilidir. MBTI, insanların kişilik tiplerini belirlemeye çalışırken, Schwartz Değerler Modeli, insanların değerlerini anlamaya çalışır.
Schwartz Değerler Modeli, insanların temel değerlerini on farklı boyutta ölçerken, MBTI, kişilik tiplerini dört farklı boyutta ölçer. Ancak, her iki araç da insanların dünyayı nasıl gördükleri, değer verdikleri şeyler ve davranışları nasıl şekillendirdiği gibi temel konulara odaklanır.
Örneğin, MBTI'nin dışadönük/dahil olma boyutu, insanların nasıl etkileşim kurduğu ve toplumda nasıl yer aldığı ile ilgilidir. Bu boyut, Schwartz Değerler Modeli'ndeki benzer değerlerle bağlantılıdır. Örneğin, "toplumsal sorumluluk" değeri, insanların topluma katılımını ve sorumluluk almasını teşvik eder.
Benzer şekilde, MBTI'nin algılama/yorumlama boyutu, insanların nasıl düşündüğü ve dünyayı nasıl algıladığı ile ilgilidir. Bu boyut, Schwartz Değerler Modeli'ndeki "yaratıcılık" değeriyle ilişkilendirilebilir. Yaratıcılık değeri, insanların yenilikçi ve yaratıcı fikirler üretmelerine ve dünyayı farklı bir şekilde görmelerine teşvik eder.
Bu nedenle, MBTI ve Schwartz Değerler Modeli arasında bir bağlantı vardır, çünkü her iki araç da insanların davranışlarını ve değerlerini anlamaya çalışır. Ancak, MBTI daha çok kişilik tiplerini belirlemeye odaklanırken, Schwartz Değerler Modeli insanların temel değerlerini ölçmeye odaklanır.
Her bir değerin MBTI tipleri ile bağlantısı net bir şekilde belirlenmemiş olsa da, bazı araştırmalar ve teorik varsayımlar, bazı değerlerin belirli MBTI tipleriyle daha sık ilişkili olduğunu göstermektedir. Ancak bu ilişkiyi kesin bir şekilde belirleyen kesin bir liste yoktur ve bireysel farklılıklar bu ilişkiyi etkileyebilir. Aşağıda bazı genel eğilimleri örneklerle belirtiyorum:
1. Bağımsızlık: INTJ, ISTJ, INFJ, ISFJ
2. Başarı: ESTJ, ENTJ, ENFJ, ESTP
3. Gelenek: ISTJ, ESTJ, ISFJ, ESFJ
4. Güç: ENTJ, ESTJ, INTJ, ISTJ
5. Güvenlik: ISTJ, ISFJ, ESFJ, ESTJ
6. İnanç: ISFJ, INFJ, ISTJ, INTJ
7. Toplumsal Sorumluluk: ENFJ, INFJ, ESFJ, ISTJ
8. Uyum: ESFJ, ENFJ, ISFJ, INFJ
9. Yaratıcılık: INFP, INTP, ENFP, ENTP
10. Özgürlük: ENFP, ENTP, ISTP, ISFP
Yine de, bu liste kesin değildir ve MBTI tipleri ile değerler arasındaki ilişkiyi belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Ayrıca, kişilik özellikleri ve değerler arasındaki ilişki karmaşıktır ve bu ilişkiyi tam olarak anlamak için farklı faktörleri dikkate almak gerekir.
Analiz Odaklı (NT):
INTJ: Bağımsızlık, Güç
INTP: Yaratıcılık, Bağımsızlık
ENTJ: Güç, Başarı
ENTP: Yaratıcılık, Özgürlük
Uygulama Odaklı (ST):
ESTJ: Başarı, Gelenek
ISTJ: Bağımsızlık, Güvenlik
ESTP: Başarı, Özgürlük
ISTP: Yaratıcılık, Özgürlük
Toplumcu (Fe):
ESFJ: Güvenlik, Gelenek
ISFJ: Güvenlik, İnanç
ENFJ: Toplumsal Sorumluluk, Uyum
INFJ: Toplumsal Sorumluluk, İnanç
Mukaşif (Fi):
ENFP: Yaratıcılık, Özgürlük
INFP: Yaratıcılık, Uyum
ESFP: Özgürlük, Uyum
ISFP: Özgürlük, İnanç
Enneagramla ilişkisi
Schwartz Değerler Modeli ve Enneagram, farklı kişilik ve değerlendirme sistemleri olsa da, birbiriyle bağlantılıdır. İki model de bireysel farklılıkları ve öncelikleri değerlendirmek için kullanılır. Ancak her biri kendi içinde birkaç farklı boyutu değerlendirir.
Enneagram, bir kişinin önceliklerini, motivasyonlarını ve davranışlarını 9 farklı tip aracılığıyla inceler. Her tipin kendine özgü bir motivasyonu ve zayıf noktası vardır. Bu motivasyonlar ve zayıf noktalar, kişinin davranışlarını ve yaşam tarzını belirleyebilir.
Schwartz Değerler Modeli, bir kişinin değerlerini ve bu değerlerin onların davranışlarına nasıl yansıdığını inceler. Bu modelde, 10 farklı değer vardır ve her bir değer, bir kişinin önceliklerini ve davranışlarını etkileyebilir.
Enneagram ve Schwartz Değerler Modeli arasındaki ilişki, bir kişinin kişilik özelliklerini ve değerlerini daha iyi anlamasına yardımcı olabilir. Enneagram tipi, bir kişinin neden belirli değerleri benimsediğini ve davranışlarını nasıl etkilediğini anlamasına yardımcı olabilir.
Aşağıda Enneagram'ın 9 tipi ve Schwartz Değerler Modeli'nin 10 ana değeri arasında genel bir ilişkiyi gösteren örnek bir liste verilmiştir. Ancak bu ilişki, herkes için aynı değildir ve bireysel farklılıklar gösterilebilir:
Tip 1 (Mükemmeliyetçi): Güvenlik, Gelenek
Tip 2 (Verici): Uyum, Toplumsal Sorumluluk
Tip 3 (Başarılı): Başarı, Güç
Tip 4 (Sanatçı): Yaratıcılık, Uyum
Tip 5 (Gözlemci): Bağımsızlık, Bilgi
Tip 6 (Sadık): Güvenlik, Gelenek
Tip 7 (Maceraperest): Özgürlük, Yaratıcılık
Tip 8 (Lider): Güç, Bağımsızlık
Tip 9 (Uyumlu): Uyum, Güvenlik
Tip 1 (Mükemmeliyetçi):
Gelenek: Tip 1'ler, birçok durumda kendilerini belirli bir standartta tutarlar. Bu, geleneksel bir anlayışa sahip oldukları ve geleneksel değerleri takdir ettikleri anlamına gelebilir.
Başarı: Tip 1'ler, kendilerini belirli bir standartta tutarak mükemmeliyetçi bir tavır sergileyebilirler. Bu nedenle, başarı değeri ile ilişkilendirilebilirler.
Güvenlik: Tip 1'ler, disiplinli ve düzenli bir yaşam tarzını takdir ederler. Bu, güvenlik değerine önem verdikleri anlamına gelebilir.
Tip 2 (Verici):
Toplumsal Sorumluluk: Tip 2'ler, başkalarına yardım etmek için bir arzuya sahip olabilirler. Bu nedenle, toplumsal sorumluluk değeri ile ilişkilendirilebilirler.
Uyum: Tip 2'ler, başkalarıyla uyumlu bir ilişki kurmak için çaba gösterirler ve bu nedenle uyum değerine önem verdikleri söylenebilir.
Tip 3 (Başarılı):
Başarı: Tip 3'ler, başarıya önem veren bir tavır sergileyebilirler. Bu nedenle, başarı değeri ile ilişkilendirilebilirler.
Güç: Tip 3'ler, başarıya ulaşmak için diğerlerine önderlik etmek isteyebilirler. Bu nedenle, güç değeri ile ilişkilendirilebilirler.
Tip 4 (Sanatçı):
İnanç: Tip 4'ler, özgünlük ve farklılık arayışında olabilirler. Bu, inanç değerine önem verdikleri anlamına gelebilir.
Uyum: Tip 4'ler, farklılıklarını vurgularken aynı zamanda başkalarıyla uyumlu bir ilişki kurmaya çaba gösterirler. Bu nedenle, uyum değeri ile ilişkilendirilebilirler.
Tip 5 (Gözlemci):
Bağımsızlık: Tip 5'ler, bağımsızlığı takdir eder ve diğerlerine bağımlı olmaktan kaçınırlar. Bu nedenle, bağımsızlık değeri ile ilişkilendirilebilirler.
Bilgi: Tip 5'ler, genellikle araştırmacı bir tutum sergilerler ve bilgi toplamayı severler. Bu nedenle, bilgi değeri ile ilişkilendirilebilirler.
Tip 6 (Sadık):
Güvenlik: Tip 6'lar, güvenli bir ortam arayışında olabilirler ve kendilerini güvende hissetmek için gereken önlemleri alırlar. Bu nedenle, güvenlik değeri ile ilişkilendirilebilirler.
Gelenek: Tip 6'lar, güvenilirliğe ve geleneksel değerlere önem verebilirler. Bu nedenle, gelenek değeri ile ilişkilendirilebilirler.
Tip 7 (Maceraperest):
Yaratıcılık: Tip 7'ler, yeni deneyimler arayışında olabilirler ve yaratıcı fikirler üretmeyi severler. Bu nedenle, yaratıcılık değeri ile ilişkilendirilebilirler.
Özgürlük: Tip 7'ler, sınırları zorlamayı severler ve özgürlüklerine düşkün olabilirler. Bu nedenle, özgürlük değeri ile ilişkilendirilebilirler.
Tip 8 (Lider):
Güç: Tip 8'ler, güçlü ve liderlik yetenekleri olan bireylerdir. Bu nedenle, güç değeri ile ilişkilendirilebilirler.
Bağımsızlık: Tip 8'ler, başkalarına bağımlı olmaktan kaçınarak bağımsız bir tutum sergilerler. Bu nedenle, bağımsızlık değeri ile ilişkilendirilebilirler.
Tip 9 (Uyumlu):
Uyum: Tip 9'lar, diğer insanlarla uyum içinde olmak için çaba gösterirler ve çatışmalardan kaçınırlar. Bu nedenle, uyum değeri ile ilişkilendirilebilirler.
Toplumsal Sorumluluk: Tip 9'lar, başkalarına yardım etmek ve toplumda bir fark yaratmak için bir arzuya sahip olabilirler. Bu nedenle, toplumsal sorumluluk değeri ile ilişkilendirilebilirler.
Not: Her insan, farklı bir Enneagram tipine sahip olabilir ve bu değerlerin her biri her Enneagram tipi için geçerli olmayabilir. Bu sadece bir genellemedir ve kişisel farklılıklar gösterebilir.